در این گزارش ضمن ارائه دیدگاه‌های «جواد طاهری» رئیس انجمن نقاشان اصفهان درباره نحوه فعالیت، نیازها و مهم‌ترین مشکلات و دغدغه‌های پیش روی این انجمن و همچنین برنامه‌های آتی آن، با «طهمورث بهادرانی» رئیس سابق این انجمن نیز گفت‌وگو شده است.
فعالیت انجمن نقاشان در مجموعه هشت‌بهشت چهارباغ
جواد طاهری، رئیس انجمن هنرمندان نقاش اصفهان، بابیان اینکه این انجمن فرهنگی و هنری، به‌صورت نهادی مستقل به ثبت رسیده است و به هیچ سازمان یا نهادی وابستگی ندارد، می‌گوید: «انجمن هنرمندان نقاش اصفهان با سابقه بیست‌ساله، حول محور هنرهای تجسمی خاصه هنر نقاشی فعالیت می‌کند. این تشکل با حضور فارغ‌التحصیلان رشته‌های هنری تشکیل‌شده و همچنان اهداف آن، توسعه هنر نقاشی و حمایت از هنرمندان تجسمی در اصفهان و گردهم‌آمدن و هم‌افزایی هنرمندان در خصوص هنر نقاشی است و طبیعتا فعالیت‌های متنوعی در این زمینه انجام داده که خروجی آن‌ها عمدتا به‌صورت نمایشگاه‌های سالیانه بوده است که آثار این نمایشگاه‌ها از طریق فعالیت‌های اعضای انجمن تأمین و به شکل‌های مختلف ارائه می‌شده است، ضمن اینکه این انجمن در برگزاری کارگاه‌های هنری به مناسبت‌های مختلف و همچنین دوره‌های آموزش تخصصی هنر فعالیت داشته است.»
او با اشاره به تأمین هزینه‌های انجمن نقاشان اصفهان می‌افزاید: «بخشی از درآمدهای انجمن از طریق دریافت حق عضویت‌هایی است که توسط اعضا پرداخت می‌شود و انجمن از این طریق تا اندازه‌ای هزینه‌های خود را پوشش داده و بخشی نیز از طریق خدمات هنری است که به نهادها یا سازمان‌هایی مانند اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی یا شهرداری داده می‌شود و خود را اداره کرده است، ضمن اینکه در دوره‌ای که انجمن بانی برگزاری آموزش حرفه‌ای نقاشی بوده است بخشی از درآمد از این طریق نیز تأمین می‌شده، اما بیشتر هزینه‌های انجمن نیز مربوط به تأمین مالی اجاره‌بهای محل انجمن بوده است؛ چراکه عموما ناچار به استفاده از محل‌های استیجاری خصوصی شده که البته بیشتر از یک سال است که با حمایت شهرداری اصفهان مکان انجمن به مجموعه هشت‌بهشت در گذر فرهنگی خیابان چهارباغ عباسی منتقل‌شده است؛ چراکه فعالیت‌های این انجمن در گروِ فعالیت‌های فرهنگی و مردم‌نهاد است و با اهدافی که برای گذر فرهنگی چهارباغ تعریف‌شده هم‌خوانی داشته و این امکان تا دو سال آینده نیز پابرجاست و خوشبختانه قابل تمدید است.»
بزرگ‌ترین معضل، ارتباط هنر با آحاد جامعه است
این استاد دانشگاه با اشاره به اعضای انجمن هنرمندان نقاش، تصریح می‌کند: «این انجمن بیش از یکصد نفر عضو اصلی فعال دارد که بخشی از اعضای این انجمن (حدود 30 نفر) از هنرمندان باسابقه و اساتید دانشگاه هستند که به‌صورت حرفه‌ای کار می‌کنند و در جامعه هنری کشور نیز شناخته‌شده‌اند، بخشی دیگر نیز فارغ‌التحصیلان هنر در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد هستند که از اعضای بدنه انجمن هستند، البته انجمن نقاشان اصفهان دارای اعضای اصلی و اعضای وابسته است که وابستگان عضو انجمن افراد فارغ‌التحصیل هستند و فعالیت‌های حرفه‌ای یا نمایشگاهی چندانی ندارند، اما ما این فضا را برای آن‌ها فراهم می‌کنیم که در حیطه نقاشی به‌صورت حرفه‌ای کار کنند و به‌محض اینکه فعالیت آن‌ها به جنبه مناسبی رسید جزء اعضای اصلی انجمن محسوب خواهند شد.»
رئیس انجمن هنرمندان نقاش اصفهان درباره مشکلات و دغدغه‌های این انجمن ادامه می‌دهد: «مهم‌ترین موضوع، جایگاه و شأن هنر در جامعه است و بزرگ‌ترین معضل، ارتباط هنر با آحاد جامعه و مردم است که لازم است فرهنگ‌سازی مناسب در این خصوص انجام شود تا ارتباط مردم با فرهنگ ناب یا هنر اصیل بیشتر شود و این موضوع به یک حرکت جمعی یا یک اتفاق‌نظر سراسری و همکاری سازمان‌های مختلف دولتی و خصوصی نیاز دارد. البته لازم به توضیح است که شرایط زیستی و اجتماعی سالم ناگزیر به سمت فرازهایی از کسب اندیشه و هنر حرکت خواهد کرد و طبعا هنر پس از برطرف‌شدن نیازهای زیستی ضروری انسان اتفاق خواهد افتاد و این بدین معنی است که جاری‌شدن هنر در گرو مسائل زیستی و اجتماعی است و عدم تعادل در جنبه‌های مختلف زندگی باعث شده مردم عادی کمتر بتوانند به هنر به‌عنوان یک نیاز و ضرورت اهمیت دهند و بدین‌صورت هنرمندان، چرخه تولید و عرضه را به‌درستی تجربه نکرده و برای عرضه و فروش آثار خود با مشکل مواجه می‌شوند و البته این موضوع فقط در مورد اصفهان صادق نیست، بلکه در همه شهرها به‌نوعی وجود دارد.»
طاهری تصریح می‌کند: «اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی فرهنگی شهر است، اما بیشتر در مباحث اداری فعالیت دارد و به دلیل کمبود بودجه، کمتر در حیطه‌های اجرایی وارد می‌شود، اگرچه صندوق اعتباری هنر از طریق وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان یک موضوع حمایتی برای هنرمندان اجرا شده و مسائل بیمه‌ای و بازنشستگی آن‌ها را پوشش می‌دهد، اما شهرداری بیش از سایر نهادها در سامان‌دهی چهره شهر از امکانات هنر و هنرمندان استفاده می‌کند و ما توانسته‌ایم با آن‌ها تعامل و همگرایی بیشتری داشته باشیم، چرا که سیما و منظر شهری به‌واسطه برخورداری هنرهای همگانی یا هنرهای شهری می‌تواند منجر به زیست شهری بهتری برای شهروندان شود. بخش محدودی از هنرمندان در این حیطه فعالیت می‌کنند، اما لازم است که این فضا گسترده‌تر شود، چراکه هنرمندانی که به‌صورت حرفه‌ای فعالیت می‌کنند به‌راحتی نمی‌توانند با سیستم شهرداری هماهنگ شوند و بعضا سازوکار و بوروکراسی اداری شهرداری در روحیه هنرمند نمی‌گنجد.»
برنامه‌های آتی انجمن نقاشان اصفهان
رئیس انجمن نقاشان اصفهان بابیان اینکه هنر باید در شهر جاری شود، می‌افزاید: «گستره شهر ضمن اینکه بستر مناسب و شناخته‌شده‌ای برای ایجاد آثار هنر شهری است؛ از طرفی یک ضرورت زیست شهری معاصر قلمداد می‌شود. همچنان که یک رویداد هنری در فضای شهری ایجاد می‌شود هم‌زمان سه تجربه اتفاق می‌افتد، ابتدا اینکه تجربه‌ای برای هنرمند است که در گستره شهر و مناسبات و ابعاد شهری دست به خلق اثر می‌زند که نوعی خاص از عرضه اثر را می‌طلبد؛ دومین تجربه برای مردم شهر است که بی‌واسطه در شهر با هنر و آثار هنری روبه‌رو می‌شوند و تحت تأثیر نیروی حیات‌بخش آن قرار می‌گیرند؛ سوم اینکه این اقدام تجربه مفیدی برای مدیران شهری است که تأثیر امکانات هنر در سامان‌دهی فضای شهری و زیباسازی شهری را تجربه کرده و برای گسترش کیفیت بصری زیست شهری ترغیب می‌شوند؛ چراکه (فارغ از مسائل و محدودیت‌های بهداشتی کنونی) یکی از ویژگی‌های شهر خوب این است که شهروندان تمایل داشته باشند در شهر و پاتوق‌ها و مراکز مختلف شهری حضور مؤثر داشته باشند و با یکدیگر در تعامل باشند و از طریق همین ارتباط، اقتصاد و روابط اجتماعی به اوج و شایستگی خود خواهند رسید. درمجموع هنرمندان نقاش در حیطه فعالیت‌های شهری علی‌رغم همه مشکلات توانسته‌اند همکاری‌هایی را با سازمان زیباسازی یا مناطق مختلف شهرداری داشته باشند و این امیدواری وجود دارد که این همکاری و تعامل گسترش پیدا کند.»
او با اشاره به فعالیت‌های آینده انجمن نقاشان می‌گوید: «انجمن هنرمندان نقاش اصفهان در راستای اهداف خود برنامه‌هایی را تدوین و دنبال می‌کند. این فعالیت‌ها شامل پژوهش در زمینه هنر معاصر و مسائل مرتبط با هنرهای جدید، ایجاد و بسترسازی آموزش تکمیلی موردنیاز فارغ‌التحصیلان این رشته، مانند دیجیتال آرت، کانسپچوال آرت، فلسفه هنر و … است؛ ایجاد کارگاه‌های نقاشی یک‌روزه در سطح شهر جهت معرفی هنرمندان و ایجاد ارتباط هرچه بیشتر مردم با هنر است. از دیگر برنامه‌های در دست اجرای انجمن، آماده شدن برای ایجاد یک نمایشگاه در زمینه‌های طراحی، نقاشی، ویدئو و چیدمان است که با رویکرد و موضوع «انسان معاصر» شکل‌گرفته و محور اصلی آن بر زیست مادی و معنوی انسان، تنهایی، ترس، امید، شادی و روابط فردی و اجتماعی سامان‌دهی شده است، پیش‌بینی می‌شود این رویداد در دی‌ماه سال جاری و با همکاری حوزه هنری اصفهان برگزار می‌شود.»
قابلیت اصفهان برای ایفای نقش دیپلماسی هنری
طهمورث بهادرانی، رئیس سابق انجمن نقاشان اصفهان که چند دوره عهده‌دار این مسئولیت بوده است، می‌گوید: «آنچه در این سال‌ها به‌عنوان مهم‌ترین مشکل انجمن نقاشان همچنـــــــان پیــــــش رو است عدم‌حمایت مالی توسط ارگان‌های دولتی بوده و خودگردان‌بودن انجمن باعث شده بیشتر فعالیت هیئت‌مدیره متوجه تأمین هزینه‌ها شود. باوجوداین، انجمن به‌عنوان تخصصی‌ترین انجمن اصفهان در حوزه هنرهای دیداری از پتانسیل بالای نیروهای متخصص برخوردار است که البته باید شرایط لازم برای فعالیت اعضا و حضور آن‌ها در رویدادها و نمایشگاه‌های هنری فراهم شود، رویدادهایی که می‌تواند تعیین‌کننده جایگاه هنری شهر باشد و در این صورت می‌توان مدعی شد که اصفهان باوجود تفاوت‌های زیست بومی و فرهنگی خود این قابلیت را دارد که در عرصه‌های جهانی نقش دیپلماسی هنری خود را ایفا کرده و نماینده‌ای واقعی برای این فرهنگ باشد.»
او می‌افزاید: «علی‌رغم همه پتانسیل‌های موجود در این حوزه به‌ویژه در بحث نیروی انسانی متخصص، اما متأسفانه آنچه در کشور و در مدیریت فرهنگی در دستور کار است راه به‌جای دیگری می‌برد و حاکمیت تمایلی نسبت به ظهور هنر خلاق و بدیع و در رقابت با جریان‌های هنری جهان ندارد و یا خود را بی‌نیاز از آن می‌بیند. ازهمین‌رو حمایت‌های دولتی شامل هنرمندانی می‌شود که در چهارچوب درک و سلیقه مدیران کار می‌کنند. در تمام‌دورانی که بنده در انجمن فعالیت داشته‌ام، همیشه با این مشکل مواجه بوده‌ایم، اما درعین‌حال استقلال خود را داریم و تلاش می‌کنیم راه خودمان را پیش‌گرفته و ادامه دهیم و تحت تأثیر فرمایش‌های حداقلی و تحمیلی قرار نگیریم.»
کارنمای جامع دستاوردهای هنر تجسمی اصفهان
بهادرانی با اشاره به مهم‌ترین فعالیت‌های انجمن در سال‌های گذشته تصریح می‌کند: «چندین رویداد نمایشگاهی و رقابتی توسط انجمن برنامه‌ریزی و اجرایی شد که قطعا بخش مهمی از تاریخ هنرهای دیداری اصفهان تلقی می‌شود. ازجمله چهار نمایشگاه سالانه نقاشی که با فراخوانی در سطح استان و حتی در سطح ملی برگزار شد و ده‌ها نمایشگاه و کارگاه هنری که ویژه اعضا بوده است، همچنین دوره‌های آموزشی و مربیگری در زمینه هنر کودک آخرین فعالیت چشمگیر انجمن بوده است؛ ضمن اینکه «نمایشگاه نقاشی معاصر اصفهان که با عنوان «دیروز نقاش، امروز هنرمند» در سال ۹۸ در موزه هنرهای معاصر اصفهان برگزار شد کارنمای جامعی از دستاوردهای هنر تجسمی اصفهان به‌شمار می‌رفت و شاید بهترین ویترین هنر تجسمی اصفهان حتی تا به امروز باشد؛ چراکه جز آن، نمایشگاهی در این وسعت و با این حد مشارکت از هنرمندان اصفهانی آن‌هم با سلایق و رویکردهای متفاوت برگزار نشده است. از دیگر فعالیت‌های انجمن طی سال‌های گذشته می‌توان به برگزاری اولین نمایشگاه هنرهای مفهومی و هنرهای جدید اشاره کرد که قبل از آن سابقه نداشت و آغازی شد برای برگزاری نمایشگاه‌هایی از این جنس و بعد از آن برخی از هنرمندان مسیر متفاوتی را پیش گرفتند و حوزه فعالیت خود را در این مسیر ادامه دادند.»
رئیس سابق انجمن نقاشان اصفهان تأکید می‌کند: «برگزاری نمایشگاه و یا هر نوع فعالیت دیگری در انجمن نقاشان نیاز به هزینه و پشتیبانی مالی دارد؛ یعنی هنرمند به لحاظ مالی باید تأمین شود تا بتواند افکار، ایده‌ها و تخیل خود را به ظهور برساند؛ درحالی‌که متأسفانه این موضوع به‌هیچ‌عنوان در برنامه‌های دولت به‌خصوص وزارت فرهنگ و به دنبال آن اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نبوده، یعنی چنین مسائلی اصلا برای آن‌ها موضوعیت نداشته است، اما باوجوداین، انجمن نقاشان اصفهان با حداقل هزینه‌هــــای خود خروجی‌های شایان توجهی داشته و می‌توان امیدوار بود که به‌جایگاهی تازه در عرصه هنر منجر شود.»
