پنجشنبه؛ نهم تیرماه! عقربههای ساعت، هنوز به هفت صبح نرسیدهاند که جای سوزنانداختن در خیابان هزارجریب نیست. ماشینها شانهبهشانه، یله دادهاند به هم. فاصله دو درب جنگلبانی و شرقی دانشگاه اصفهان، مملو از دانشآموزان دختر است که روپوش و مقنعههای سورمهای و سیاه پوشیدهاند و داوطلب آزمون سراسری در رشته علوم ریاضی و علوم انسانی هستند. همه ماسک به صورت دارند. صف دخترها پشت در برای ورود به حوزه امتحانی طویل و بدون فاصله است! کنکور هوش و حواسی برای توجه به کرونا و رعایت پروتکلهای بهداشتی نگذاشته است. هر چه ساعت به هشت صبح نزدیکتر میشود، جمعیت بیشتر و صف نیز طولانیتر میشود. خیلی از پدر و مادرها هم دخترانشان را همراهی کردهاند و به بدرقه آنها آمدهاند. پشت در ایستادهاند یا در محوطه چمن بیرون از دانشگاه نشستهاند و برای موفقیت فرزندانشان در این امتحان بزرگ تسبیح میچرخانند.
ردپای نگرانی و دلهره را در چهرههای تکتک آنها میتوان به خوبی دید؛ حتی از پشت ماسکی که به چهره زدهاند. زن جوانی که پشت میلهها کنار همسر و دختر خردسالش ایستاده و برای دختر کنکوریاش دست تکان میدهد و لبخند میزند، میگوید: «امیدوارم مشکلی برای دخترم و همچنین باقی بچهها پیش نیاید. امسال، سال سختی برای همه دانشآموزان کلاس دوازدهمی بود؛ چون باید در این شرایط کرونایی که آموزشها نصف و نیمه بود، هم امتحان نهایی میدادند و هم خودشان را برای کنکور آماده میکردند. درست است که رشته علوم انسانی، بیشتر درسهایش حفظی است و نیاز به تلاش و کوشش خود دانشآموز دارد، اما بالاخره آموزش مجازی هیچ وقت نمیتواند جای آموزش حضوری را بگیرد.» او ادامه میدهد: «هم خودم و هم دخترم استرس کنکور و کرونا را داریم. بالاخره تجمع است و امکان ابتلا به کرونا را افزایش میدهد؛ هرچند که میگویند کنکور فقط چهار ساعت است و در این ساعات تمامی پروتکلهای بهداشتی رعایت میشود، اما همین الان، برای ورود به حوزههای امتحانی دانشآموزان صفهای طویلی تشکیل دادند که در آن فاصله اجتماعی رعایت نشده بود. اگر در این جمعیت کسی ناقل باشد و دیگران را مبتلا کند، چه کسی جوابگو خواهد بود؟»
نگران کرونا یا کنکور؟
جنس نگرانی دانش آموزان کنکوری، اما از نوع دیگری است؛ سه هزار و پانصد دانش آموزی که امسال در هشت حوزه دانشگاه اصفهان در روزهای چهارشنبه، پنجشنبه، جمعه و شنبه در رشتههای زبان خارجی، هنر، علوم انسانی، علوم تجربی و علوم ریاضی آزمون سراسری خود را پشت سر گذاشتند. یکی از همین دانش آموزان که منتظر اتوبوس برای رسیدن به حوزه امتحانی ایستاده، میگوید: «بیشتر از اینکه استرس ابتلا به کرونا را داشته باشم، اضطراب خود کنکور را دارم؛ به هر حال، امسال آموزشها مجازی بود و کارکرد چندانی نداشت.» او که داوطلب رشته علوم ریاضی است، میگوید: «از آنجا که بیشتر درسهایم تحلیلی و تفسیری بود، آموزش مجازی نتوانست کمک چندانی به یادگیریام بکند؛ برای همین استرس زیادی دارم. این همه سال درس خواندهام، اما حالا به خاطر کرونا معلوم نیست چه اتفاقی برایم بیفتد و آیندهام چه بشود.»
دانشآموز دیگری که در رشته حسابداری تحصیل کرده، هم دقیقا همین مشکل را دارد، میگوید: «حسابداری خواندهام، اما کنکور ریاضی میدهم، حداقل شاید در این رشته قبول شوم. ترس از ابتلا به کرونا در امتحانات پایانترم و همچنین در آزمون سراسری از یک طرف و اضطراب و نگرانی بابت خود کنکور هم از طرف دیگر یک سال است که رهایم نمیکند. لحظهشماری میکنم این چهار ساعت بگذرد تا بتوانم یک نفس راحت بکشم. نتیجهاش هر چه شد، شد! مهم نیست. حداقل این است که کمی از اضطرابها و استرسهایم کم میشود. یک سال گذشته برای دانشآموزان بهویژه دوازدهمیها سال تحصیلی بسیار بعدی بود.»
او اینها را میگوید و با عجله سوار اتوبوس میشود تا پشت دربهای امتحانی نماند؛ درهای حوزههای امتحانی که از ساعت 30/6 صبح به روی دانشآموزان باز شدهاند، ساعت 00/8 بسته میشوند؛ البته معدود دانش آموزانی که به هر دلیلی نتوانستهاند سر ساعت خودشان را برسانند تا ساعت 30/8 نیز اجازه ورود دارند، اما بعد از این ساعت دربها بسته میشوند و هیچ کسی اجازه ورود به سالنها را ندارد. خبری از تبسنجی و گندزدایی کفشها در جلوی ورودی در حوزهها نیست. اما گفته میشود صندلیها و محیط حوزه امتحانی به طور کامل، شب گذشته ضدعفونی شدهاند. روی میزی که جلوی ورودی در قرار داده شده، اسپری ضدعفونیکننده و ماسک چیده شده. تیم پزشکی در حیاط دانشگاه مستقر است تا در صورت بروز مشکل برای داوطلبان به مداوای آنها بپردازد. مراقبانی که گان پوشیدهاند با راکت جلوی در ایستادهاند تا مبادا دانشآموزی با موبایل وارد جلسه امتحان شود. بلندگوهای سالن نیز مدام این موضوع را به داوطلبان هشدار میدهد و از آنها میخواهد که اگر گوشی تلفن همراه به دنبال خود دارند تحویل دهند. متقاضیان روی صندلیهای خود جای میگیرند. سکوت سالن را فرا میگیرد. دانشآموزان با خودشان بطری آب و خوراکی آوردهاند. کمکم نوبت به پخش سؤالات میرسد. کیسههای برزنتی توسط نماینده حوزه از مخزن بیرون آورده میشود و همزمان با اعلام بلندگوهای سالن، مراقبان شروع به توزیع دفترچه سؤالات عمومی کنکور میکنند که داوطلبان برای پاسخدادن به آن 75 دقیقه زمان دارند. 75 دقیقه بعد و با اعلام مجری آزمون، داوطلبان پاسخ به دفترچههای عمومی را متوقف میکنند و پس از جمعآوری این دفترچهها نوبت توزیع دفترچههای سؤالات دروس اختصاصی میرسد که دانش آموزان رشته علوم ریاضی حدود 175 دقیقه و دانش آموزان رشته علوم انسانی 165 دقیقه برای پاسخدادن به آن زمان دارند؛ البته این زمان، برای دانش آموزان دارای معلولیت بسته به نوع معلولیت آنها متفاوت است. حوزه امتحانی دانشآموزان دارای معلولیت، قدری متفاوتتر از بقیه دانش آموزان دیگر است. این حوزه خلوت و ترکیبی از دانش آموزان دختر و پسر است. حوزه امتحانی همه دانشآموزان اصفهانی دارای معلولیت در دانشگاه اصفهان است و متناسب با نوع معلولیت آنها دفترچههای آزمون خاص یا دستیار در اختیار آنها قرار داده میشود. به گفته محمدرضا ایروانی، نماینده تامالاختیار سازمان سنجش در اصفهان، امسال پنج دانش آموز اصفهانی مبتلا به کرونا در آزمون سراسری شرکت کردهاند که در بیمارستان الزهرا آزمون خود را پشت سر گذاشتهاند.
انگار نه انگار کرونا به کمین نشسته!
عقربههای ساعت 30/12 ظهر را نشان میدهند که بلندگوهای سالن اتمام آزمون سراسری را اعلام میکنند. دانش آموزان، دفترچهها را روی زمین میگذارند. یکی یکی حوزه امتحانی را ترک میکنند. جلوی در حوزهها شلوغ میشود و مملو از جمعیت. نگهبانها از داوطلبان میخواهند که فاصله اجتماعی را رعایت و از تجمع اجتناب کنند. حدود نیم ساعتی طول میکشد تا دانش آموزان از دانشگاه خارج شوند و به نزد خانوادههایشان بروند. درب شرقی دوباره غلغله میشود؛ انگار نه انگار که کرونایی در کار باشد و ویروس در گوشه و کنار شهر در کمین نشسته باشد!
افزودن دیدگاه جدید