در روزگار پیشاکرونا که به نظر می‌رسید همه‌چیز سرجایش بود، برخی از ماشین‌دارهای اصفهانی، آن‌هایی که شغل دوم یا سوم می‌خواستند یا حتی این شغل، شغل اول و آخرشان بود، مثل همه جای ایران یا مسافرکشی می‌کردند یا ماشینشان را به محملی برای جابه‌جایی دانش آموزان، این مسافران آموزشی، مبدل می‌ساختند. با شیوع بیماری هوشمند کووید 19 اما این حرفه نیز مانند دیگر مشاغل دستخوش شوک شدیدی شد که از اواخر اسفند سال گذشته رخ نمود و با شروع ناگهانی سال تحصیلی در نیمه شهریور سال جدید به یک معضل تبدیل شد.
والدین: شرکت‌ها می‌گویند ببینیم تاکسی‌رانی چه می‌گوید
در این میان والدینی هستند که خودشان راننده سرویس بوده و فرزندانشان را با سرویس‌های دیگر راهی مدرسه می‌کرده‌اند. یکی از آن‌ها که مادر دو فرزند است، می‌گوید: «تا پارسال راننده سرویس مدارس بودم اما از وقتی مدارس تعطیل شده‌اند، دیگر نیستم.» او که حالا منبع درآمد خود را از دست داده، با اشاره به وضعیت نامعلوم شرکت‌ها در پذیرش دوباره راننده‌ها ادامه می‌دهد: «تا آنجا که می‌دانم شرکت‌ها هیچ ثبت‌نامی نداشته‌اند و به ما نیز گفته‌اند اگر می‌خواهید مجوزتان دوباره تمدید شود، هزینه‌اش را کم کنیم.» این در حالی است که این راننده سابق سرویس مدارس می گوید: «گمان نمی‌کنم سرویس داشته باشیم، چون خود من بچه‌مدرسه‌ای دارم اما تا الان هیچ خبری از سرویس‌دهی نبوده است. آموزش‌وپرورش هم صبح می‌گوید مدارس باز است و شب می‌گوید بسته است! برای همین نمی‌شود برنامه‌ریزی کرد.» ماجرا اما به همین‌جا ختم نمی‌شود، چون این خانم مدعی است: «شرکتی که با آن کار می‌کرده‌ایم، هنوز پولی که از پارسال به ما بدهکار بوده را نداده، در واقع نه پول اضافه بنزین داده‌اند و نه تسویه‌حساب کرده‌اند. حالا همه هزینه‌های ما مانده و چون پولمان پیش شرکت است، می‌خواهند کارت‌های ما را تمدید کنند اما این هم فایده‌ای ندارد که نفری صدهزارتومان بدهیم و نتوانیم کار کنیم.» او همچنین می‌گوید که هنوز مبلغی از برج دوازده سال گذشته از شرکت یاد شده طلبکار است، در حالی‌که به راننده‌های این شرکت گفته بوده‌اند: «آیا از خانواده‌ها پول گرفته بوده‌اید؟» و آن‌ها پاسخ داده‌اند: «خیر!» اما «قرار بود به ما برگه‌ای بدهند تا ما آن برگه را به خانواده‌ها بدهیم و پول بگیریم ولی ناغافل گفتند کرونا آمده و مدارس تعطیل است!» تمام این‌ها در حالی برای این مادرِ راننده اتفاق افتاده که به قول خودش: «پول‌ها توی شرکت مانده است، از طرفی هم خودم شهریه سرویس بچه‌هایم را یک‌جا حساب کرده‌ام؛ اما نمی‌دانم به دست راننده رسیده یا نه. شرکت‌ها هم مدام می‌گویند باید ببینیم تاکسی‌رانی چه می‌گوید. هیچ‌کس پاسخ‌گو نیست.»
تاکسی‌رانی: هنوز هیچ‌چیز مشخص نیست!
روابط عمومی سازمان تاکسی‌رانی در گفت‌وگوی تلفنی با اصفهان زیبا با تأکید بر اینکه «هنوز هیچ‌چیز مشخص نیست»، می‌گوید: «تصمیمی گرفته نشده، چون مدارس تعطیل است و اعلام شده که دانش‌آموزان می‌توانند به‌صورت حضوری و غیرحضوری از آموزش بهره‌مند شوند.» این در حالی است که اکنون دو هفته از آغاز زودهنگام سال تحصیلی گذشته و هنوز مشخص نیست دانش‌آموزان چگونه رفت‌وآمد می‌کنند. مسئله‌ای که از همان ابتدا نیز مایه نگرانی والدین، شرکت‌ها و کادر آموزشی به دلیل ایجاد چرخه انتقال کرونا بود. محمد علی وطن‌خواه در ادامه خاطرنشان می‌کند: «طبق آماری که از شرکت‌هایمان گرفته‌ایم، صد تا دویست خانواده بیشتر ثبت‌نام نکرده‌اند.» او همچنین در پاسخ به این سؤال که آیا خانواده‌ها باید هزینه‌ای پرداخت کنند یا نه، می‌گوید: «الان نباید مبلغی پرداخت کنند؛ چون ساعات حضور در مدارس تغییر کرده است. نه سرویس‌ها به هم می‌خورند و نه قیمت‌ها. این مسئله مسلما برای خانواده‌ها سخت خواهد بود. در چند روز آینده برنامه‌ریزی‌هایی خواهیم داشت و متعاقبا اعلام خواهیم کرد.»
آموزش‌وپرورش: مشکل ، اداره شناور مدارس است
رئیس انجمن اولیا و مربیان اداره کل آموزش‌وپرورش استان اصفهان نیز در گفت‌وگو با اصفهان زیبا معتقد است مشکلی که اکنون وجود دارد و ما و تاکسی‌رانی هم آن را قبول داریم، این است که «وزارتخانه اعلام کرد مدارس باید به‌صورت شناور اداره شود». این یعنی اینکه شورای مدرسه تصمیم می‌گیرد دانش‌آموزان به چه شکلی بیایند و بروند. مثلا ممکن است دانش‌آموزان یک کلاس هشت تا ده صبح بیایند و کلاس دیگر، ده تا دوازده، به همین خاطر شاید برای راننده‌ها این شناوربودن به صرفه نباشد.
علیرضا سلطانی از مشکلات دیگر این زمینه یاد کرده و می‌گوید: «اولیا برخلاف سال گذشته که اولین دغدغه‌شان ثبت‌نام برای سرویس بود، درخواستی نداشتند و شاید حداکثر ده درصد از آن‌ها چنین درخواستی داشتند.» همچنین به گفته او، معاونت اجرایی سازمان تاکسی‌رانی اعلام کرده بود: «از میان هشت هزار و پانصد راننده سرویسی که در سال گذشته به این حرفه مشغول بوده‌اند، اکنون کمتر از سه هزار نفر اعلام آمادگی کرده‌اند. بنابراین مشکل دوسویه است.» بااین‌حال، رئیس انجمن اولیا و مربیان اداره کل آموزش‌وپرورش استان می‌گوید: «در آخرین جلسه کارگروهی که برگزار کرده‌ایم، تعداد اولیا تغییری نکرده اما تاکسی‌رانی اعلام کرده است که ظاهرا هزار راننده دیگر اعلام آمادگی کرده و مدعی بوده‌اند که اگر مدرسه‌ها به هر دلیل باز شود، بقیه هم که نیامدند، ما می‌آییم.»
چگونه به مدرسه برویم؟ طبق مصوبه!
سلطانی می‌گوید: «کارگروه ماده هجده شهر اصفهان در هفته‌های گذشته به‌طور مرتب جلساتش را برگزار کرده و برای آنکه نرخی که می‌خواهد به واقعیت نزدیک باشد را به شورای شهر ارائه دهد، از کارشناسان انجمن اولیا و مربیان و سازمان تاکسی‌رانی به‌صورت جداگانه نظر خواسته است». نظر تاکسی‌رانی به گفته او بر «بیست‌وپنج درصد افزایش قیمت» استوار بوده که توافق می‌شود، زیرا «پیشنهاد شورای شهر بوده است.» وقتی علت این افزایش قیمت را می‌پرسم، رئیس انجمن اولیا و مربیان اداره کل آموزش‌وپرورش استان پاسخ می‌دهد: «بنا به رصد قیمت‌های استان‌های بزرگی مانند تهران، مشهد، تبریز و…، این افزایش قیمت در نظر گرفته شده و شورا گفته است بیش از این درصد را تصویب نمی‌کند. بنابراین ما نیز تصویب کرده و مصوبه را به شورای شهر ارسال کردیم تا به همه استان ابلاغ کند.» سلطانی همچنین درباره مصوبه دیگری که آموزش‌وپرورش داشته می‌گوید: «مصوبه دیگری داشتیم و آن این بود که مدارسی که دانش‌آموزانشان به حدنصاب می‌رسند و وضعیت تردد آن‌ها مشخص است و درخواست سرویس دارند، باید مطابق مصوبه امسال عمل کنند.» یعنی: «طبق فرمول متن قراردادی که اولیا با شرکت امضا می‌کنند؛ بر این اساس مشخص می‌شود که چه اندازه باید هزینه بدهند و خدمات دریافت کنند.» اما درباره مدارسی که به‌صورت شناور اداره می‌شوند و آمدوشد دانش‌آموزانشان زمان مشخصی ندارند: «باید به سبک آژانس عمل شود. به این صورت که هر روزی بخواهند به مدرسه بروند، با سرویس تماس گرفته و هزینه همان روز را پرداخت می‌کنند. در نهایت قراردادی نیز بین راننده و خانواده منعقد خواهد شد. بر طبق قانون آژانس اگر یک نفر می‌خواهد مسیری را برود همان کرایه‌ای را می‌پردازد که مثلا سه نفر دیگر می‌پردازند. راننده نیز در بین راه مجاز به سوار‌کردن مسافر نیست.» وضعیت رعایت پروتکل‌های بهداشتی هم به گفته او «بستگی به گنجایش ماشین‌ها دارد. مثلا در ماشین‌هایی نظیر پراید و سمند سه نفر سوار می‌شوند و هزینه نفر چهارم روی هزینه آن سه نفر سرشکن می‌شود، اگرچه که به لحاظ قانونی درست نیست، اما طبق توافق طرفین و برای جبران ضرر راننده این کار انجام می‌شود. در خودروهایی مانند ون و مینی‌بوس نیز پنجاه‌درصد مسافرها کسر می‌شوند، یعنی هر دو صندلی تنها در اختیار یک نفر خواهد بود.»
چرا مسئله سرویس مدارس مطبوعاتی شد؟
دو هفته از شروع رسمی اما ناگهانی سال تحصیلی جدید گذشته است و هنوز به گفته برخی از والدین و رانندگان سرویس‌های مدارس، رفت‌وآمد و تحصیل دانش‌آموزان بلاتکلیف است. این مسئله تا به آنجا پیش رفته که به مطبوعات نیز کشیده شده است. رئیس انجمن اولیا و مربیان اداره کل آموزش‌وپرورش استان دراین‌باره می‌گوید: «علت اینکه مثلا منِ شرکت سرویس مدارس می‌آیم و به مطبوعات و خبرگزاری‌ها شکایتی می‌کنم تا صدایم شنیده شود این است که به‌عنوان نمونه یک مدرسه دویست سهمیه دارد، ولی پنج خانواده بیشتر ثبت‌نام نکرده‌اند؛ بنابراین نه من و نه مدیر مدرسه و نه مدیرکل نمی‌توانیم بگوییم دانش‌آموزان باید به اجبار سرویس داشته باشند.» به گفته او: «خانواده‌ها الان در شوک قرار دارند. آن‌ها پیش خودشان می‌گویند اگر بیاییم و قراردادی ببندیم، مدیون می‌شویم و باید پول بدهیم؛ از طرفی ممکن است دو روز دیگر مدارس تعطیل شود، بنابراین قائل به این شده‌اند که یا خودشان فرزندانشان را به مدرسه ببرند یا از دیگر وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند. در این صورت نه ما و نه شما قادر به حل مشکل راننده‌ها نخواهیم بود.» از طرف دیگر سلطانی می‌گوید: «سهم دانش‌آموزی هر شرکت از هر مدرسه کتبا به آن شرکت اعلام شده، اما اینکه مدام می‌گویند تکلیف ما مشخص نیست، به خاطر این است که به مدرسه مراجعه کرده و می‌بینند کسی نیست.» حداکثر تلاشی که آموزش‌وپرورش به گفته او انجام داده این است که: «در تمام کانال‌هایی که مدیرها و اولیا عضویت دارند، و همچنین در سامانه انجمن اولیا و مربیان، بخش‌نامه‌ای به اشتراک گذاشته و تأکید شده که مدیر مدرسه موظف است مفاد قرارداد را با دقت به رؤیت اولیای متقاضی سرویس برساند.» رئیس انجمن اولیا و مربیان اداره کل آموزش‌وپرورش استان تأکید دارد که: «هیچ مدیری نمی‌تواند مدعی شود از این بخش‌نامه بی‌خبر بوده است.» به گفته سلطانی در متن این قرارداد آمده: «اگر مدارس رسما از طرف دولت تعطیل شوند، سرویس‌ها حق ندارند بگویند والدین باید پولی پرداخت کنند اما چنانکه گفتند حضور در مدارس اختیاری است، اما عده‌ای قرارداد نوشتند، باید این هزینه را پرداخت کنند.» رئیس انجمن اولیا و مربیان اداره کل آموزش‌وپرورش استان در پاسخ به این سؤال که این وضعیت تا کی ادامه پیدا خواهد کرد، گفت: «هیچ‌کس نمی‌داند! وزیر آموزش‌وپرورش معتقد است دانش آموزان باید به مدرسه بروند، چون نمی‌توان مدارس را تعطیل کرد، بنابراین واقعا نمی‌دانیم این وضعیت تاکی ادامه خواهد داشت.» به گفته او: «این بحران حتی تمامی برنامه‌های انجمن اولیا و مربیان را که همایش‌محور است، مختل کرده است.» سلطانی همچنین بعید می‌داند که مدارس در یکی دوماه آینده ثبات قبلی خود را با توجه به شیوع هم‌زمان آنفولانزا و کرونا داشته باشد. او امیدوار است با پایان فصل پاییز «اوضاع روبه‌راه‌تر شود و خانواده‌ها نیز بتوانند با خیال آسوده یا سرویس اختیار کنند یا هزینه آن را مصروف کارهای دیگر دارند، وگرنه درصورتی‌که اوضاع به همین منوال ادامه یابد امسال راننده‌ها و شرکت‌ها ضربه خواهند خورد.»
