مدیر منطقه 9 شهرداری اصفهان میگوید: در حال حاضر فضاهایی در شهر اصفهان وجود دارد که دچار اغتشاشات بصری و فرسودگی شده است و باید با نگاه پیرایشی و رویکرد طراحی شهری به فضای حیات شهر بازگردانده شود. منطقه 9 در این امر توانسته است با طرحهایی درزمینه بازآفرینی شهری پروژه تعریف کند. به گفته سید سلمان قاضیعسگر، سطح گسترده اشجار و باغها در اراضی منطقه 9 و سبزینگی موجود در مجاورت رودخانه زایندهرود بهعنوان اکسیژن شهر اصفهان یاد میشود، حال از این ظرفیت و عرصههای سبز میتوان برای تبدیل بخشهایی از این منطقه به توسعه ریههای تنفسی شهر اصفهان کمک کرد. او با اشاره به اینکه یکی از معضلات مهم شهرها بافتهای ناکارآمد و فرسوده شهری است، تصریح میکند: مشکلات عدیدهای که فرسودگی بافـت در ابعاد مختلف برای مدیریت شهری و مسئولان پیش آورده است، ابتدا ازنظر فرسودگی کالبدی و نارسایی شامل ابتداییترین زیرساختهای شهری میشود و به دنبال آن رهاوردش جابهجایی جمعیت و جایگزینشدن جمعیت مهاجر و ناهمگن است. مدیر منطقه 9 شهرداری اصفهان اضافه میکند: بهطورکلی جایگزین شدن اقشار نازل اجتماعی در این محلها که گسترش ناهنجاریهای مختلفی از قبیل ناهنجاریهای اجتماعی، مشکلات فرهنگی از پیامدهای عمدهای هستند که در فرسودگی و ناکارآمدی بافتهای فرسوده شهری ریشه دارند؛ ازاینجهت منطقه ۹ پروژهای وسیع با عنوان «خانه نو، محله نو» برای بازآفرینی شهری تعریف کرده است. اولویت این طرح در محله سودان واقع در خیابان بهشت است و اولویتهای بعدی محلههای کوهانستان و کارلادان است که به ترتیب دارای بافت فرسوده بیشتری نسبت به محلههای دیگر در این منطقه است. قاضیعسگر اظهار میکند: با عنایت به امکانهای بالقوه بسیار وسیع این محلهها در منطقه ۹ شهرداری اصفهان و ویژگی پوشش گیاهی آن باید این محلهها احیا و شهرسازی آن اصلاح شود.او میگوید: دامنه فرسودگی برخی از این محلهها بهگونهای است که با وقوع سیل یا زلزلهای متوسط، وقوع فاجعه دور از انتظار نیست. بافتهای فرسوده نوعی بیماری در ساختار مناطق شهری محسوب میشوند و عوامل زیادی در آنها دخیل هستند که از آن میان میتوان به عدم پیروی از یک برنامه منسجم، عوامل کالبدی، عملکردی، زیستمحیطی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و غیره اشاره کرد.به بیان مدیر منطقه 9 شهرداری اصفهان، تأثیر مخرب هر یک از عوامل فوق سبب کاهش ارزشهای کمی و کیفی محیطزیست در محدودههایی از شهر میشود و با نزول ارزشهای سکونتیعملکردی در این قبیل محدودهها، امر بهسازی و نوسازی متوقفشده و فرسودگی و ناکارآمدی بر آنها مستولی میشود. بدینترتیب بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری بازتابی از تأثیر عوامل مخرب هستند که برای برخی از ساکنان غیرقابلسکونت و باعث گریز آنان از این مناطق میشود. بافتهای فرسوده اگرچه بهخودیخود بهعنوان یک معضل شهر ظرفیت بالقوهای هستند که میتوان با شناسایی، برنامهریزی و اجرای دقیق به یک فرصت خوب تبدیل شود.
رشد صنعت و افزایش شهرنشینی
مدیر ارتباطات منطقه ۹ شهرداری اصفهان در ادامه میگوید: بر هم خوردن هندسی محلهها با افزایش ساختوساز در سالهای اخیر رشد بیرویه و شتابان شهرها مشکلات بسیاری در شهرها ایجاد کرده است. حمید باربازان درباره اجرای طرح پیادهراه میرزاطاهر برای احیای فضای محیطی منطقه تصریح میکند: امروزه با بهوجود آمدن هندسه شهری که دارای اثرات قابل توجهی در محیط زیست و اقلیم شهری است، رویکرد طراحی توسط شهرسازان و معماران برای ارتقای کیفیت آسایش و تأمین رضایت شهروندان روی کار آمده است. او ادامه میدهد: در سالهای اخیر جمعیت بافتهای مرکزی بسیاری از شهرها همانند شهر اصفهان بسیار جابهجا شده و روند فرسودگی بافتهای تخلیهشده شدت گرفته است و این بافت ها به مأمن ناهنجاریهای اجتماعی تبدیل شدهاند. باربازان اظهار میکند: از آنجا که سیاستگذاری و برنامهریزی جامع و پایدار برای باز آفرینی شهری، بهسازی، نوسازی و بازسازی بافتهای قدیم شهری ضمن حفاظت از میراث تاریخیفرهنگی و توجه به سازگاری و انطباق آنها با ساختارهای محیطزیست و ساختارهای فرهنگی موجب توسعه پایدار شهری میشود. نوسازی و بهسازی یک بار برای همیشه رخ نمیدهد؛ بلکه امری است مداوم که در نهایت باید به سیستمی خودجوش تبدیل شود. این امر آنی و سریع نیست؛ بلکه فرایندی حساس و پیچیده است که نیاز به طراحی برنامههای هدفمند کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت دارد و برای دستیابی به ساماندهی و احیای موفقیتآمیز به شناخت دقیق بافت قدیمی و کل سیستم شهر و نظام منطقهای نیاز است. برنامهریزی منطقه ۹ شهرداری منطبق با این اهداف بوده و با توجه به پوشش گیاهی و اکسیژن شهر اصفهان قصد داریم در حفظ فضای سبز و درختان و توسعه آن با پیرایش شهری تلاش کنیم. به گفته مدیر ارتباطات منطقه ۹ شهرداری اصفهان، الگوی مناسب بهسازی و نوسازی، ضمن حفظ سرمایههای شهری و پوشش گیاهی که اغلب نادیده انگاشته میشود، از هدررفتن سرمایههای شهر که سالها از قدمت آن گذشته، جلوگیری میکند.بــاربازان مــیافــزایــد: تــوجــه به بافتهای مسئلهدار و مشکلزا در افکار و نظر بسیاری از مدیران شهری و شهروندان مطرح است؛ مانند بافت میانی شهر که در منطقه ۹ شهرداری اصفهان قرار دارد. همزمان با رشد و گسترش شهرها، تغییرات کالبدی جدیدی در بخش قدیمی شهرها صورت گرفت. احداث خیابانهای جدید همچون خیابان بهستان، خیابان کوهانستان و خیابان بهشت در این منطقه، نخستین نمودهای شهرسازی جدید است. بهدنبال آن، حاشیه خیابانها تغییر شکل داد و بناهای تازهای ساخته شد؛ اما بخش درونی کمتر دچار تغییر و تحول شد. مرحله تخریب بافت قدیمی با ایجاد میدانهایی در مرکز شهرها وخیابان های عمود بر هم است و این منطقه با پیرایش شهری قصد احیا و توسعه ویژگیهای نوین محیط شهر را دارد.او با بیان اینکه تعادل زیست محیطی بین شهر و روستاهای اطراف کشتزارها و باغها از خصوصیات بارز بافت میانی شهرها در منطقه ۹ شهرداری اصفهان است، خاطرنشان میکند: ساختوسازهای غیربومی، پهنتربودن کوچهها، احداث خیابانها به سبک مدرن، درختکاری و عملیات ترافیکی، ساخت پیاده روها و نماسازیی مدرن در حاشیه خیابانهای این منطقه از اهداف شهرداری منطقه ۹ است.