لزوم حفاظت از بافت‌ها و خانه‌های تاریخی

این بافت‌ها، خانه‌ها و بناهای تاریخی تماما در اختیار سیستم شهری، (سیستمی که مردم در آن زندگی می‌کنند)، هستند و اجزای مختلفی را به اسم مجموعه شهری شکل و با یکدیگر ارتباط داده‌اند.
تکمیل این عناصر و توسعه این فضاها، نقش بسزایی در گسترش فرهنگ و اقتصاد  دارند و مهم‌تر اینکه حفظ این دارایی‌های فرهنگی، اجتماعی وتاریخی را در پی دارند.
امروز هم  حریم سایت جهانی مسجد جامع اصفهان، در معرض آسیب‌های به‌شدت قوی و تخریب‌های مدیریت و غیرمدیریت‌شده قرار گرفته است؛ ازجمله حضور این چند خانه تاریخی و کهن که مجموعه‌ای از بافت منسجمی را در محله تاریخی شهشهان دوران صفوی و قاجاری شکل داده‌اند.
این محل‌ها سال‌ها در معرض تاخت‌وتاز طرح‌های توسعه شهری قرار داشتند و ارزش این میراث گران‌بها را هرروز بیش از بیش کم‌رنگ و کم‌بها جلوه می‌دهند.
مجموعه این خانه‌های تاریخی در هم‌جواری سایت جهانی مسجد جامع اصفهان دوره‌های مختلف تاریخی را تجربه کرده‌اند؛ خانه‌های صفوی ‌قاجاری که هرکدام به نحوی در معرض تخریب قرارگرفته‌اند.
در کنار تمام آسیب‌های مدیریتی، آسیب‌های اجتماعی این خانه‌ها نیز موردتوجه است. با رهاسازی این خانه‌ها، افت نظام اجتماعی، اقتصادی و نظام ملکی اتفاق افتاده و حس تعلق این خانه‌ها و این بافت منسجم تاریخی از بین رفته است.
از مهم‌ترین آسیب‌های اجتماعی موجود در این خانه‌ها ناامن‌سازی و تبدیل این مجموعه‌های تاریخی به زباله‌دانی، جولان معتادان و کارتن‌خواب‌هاست که با تخریب‌ها و رهاسازی‌های مدیریت‌شده ازجمله تخریب از درون، ایجاد راه‌های ورود به این خانه‌ها و… باعث ناامنی و سهولت در اخذ مجوزهای تخریب‌شده است و متأسفانه تا این روش از سمت متولیان این امر جواب‌گوباشد، ادامه‌دار خواهد بود.
لزوم حفاظت و جلوگیری از تخریب و آسیب به این خانه‌ها باید در درجه اول به این دلیل باشد که متأسفانه اغلب بافت منسجم تاریخی در شهر اصفهان دچار تخریب شده و طرح‌های توسعه شهری، خیابان‌کشی و ساخت‌وساز تبدیل به فضای سبز شده‌اند و کمتر قسمتی در شهر تاریخی اصفهان با در کنار هم بودن خانه‌ای تاریخی با قدمت‌های صفوی و قاجاری باعث به وجود آمدن یک بافت منسجم شده‌اند.
خانه‌های تاریخی این منطقه در محله تاریخی شهشهان هم این مزیت بسیار مهم را دارا هستند که نباید اجازه داد به‌سادگی این بافت‌های تاریخی منسجم تخریب شوند و جای آن‌ها را ساختمان‌های امروزی با اصول ناهماهنگ با بافت تاریخی منطقه و سایت جهانی مسجد جامع اصفهان بگیرد.
این خانه‌های تاریخی هویت کهن فرهنگی‌اجتماعی این منطقه را از صدها سال پیش تاکنون بر پیکره خود دارند. اکنون با احساس مسئولیت شهروندی و مدیریتی می‌توان این مجموعه‌ها را از آسیب‌ها و دست‌اندازی‌ها در امان نگه داشت.
با توجه به اینکه رویکرد اجرایی کشور به سمت استقلال بودجه از نفت است و تمرکز درآمدزایی بر حوزه‌های مختلف ازجمله گردشگری تغییر کرده است، در گام اول به حفاظت از این آثار بسیار نیازمند هستیم؛ چراکه خانه‌های تاریخی و بافت تاریخی و در کل بناهای تاریخی زیرساخت صنعت گردشگری هستند.
با توجه به اینکه حضور دائم و نظارت همه‌جانبه برای جلوگیری از این آسیب به این خانه‌ها میسر نیست، باید این فرهنگ اجتماعی و شهروندی در بین عموم مردم نهادینه شود که این خانه‌ها بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی و حتی اقتصادی این محله‌ها هستند و می‌توانند باعث رونق اقتصادی و توسعه‌های زیرساختی این محله‌ها شوند.
و در مرحله دوم تمام ارگان‌ها و سازمان‌های مربوط تمام تلاش خود را برای نگهداری و حفاظت از این بافت منسجم به‌کارگیرند و با مستندنگاری، شناساندن ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه‌گذار، مرمت، پشتیبانی فیزیکی و فضایی و سخت‌افزاری، باعث جلوگیری از تخریب این منطقه شوند.
امید است نقش تاریخی و ابعاد فرهنگی و اجتماعی و ظرفیت‌های گردشگری این مجموعه در هم‌جواری سایت جهانی مسجد جامع اصفهان درک شود و این مهم به نگهداری، جلوگیری از تخریب و آسیب و احیای این خانه‌ها و این بافت منسجم صفوی‌قاجاری در محور فرهنگی و تاریخی شهشهان منجر شود.