هم‌گرایی؛ فرصتی برای توسعه پایدار اصفهان

اولین دوره آموزشی مدیران شهرداری اصفهان با موضوع «آشنایی با رویکرد شهر هم‌گرا» در سالن اجتماعات کتابخانه مرکزی شهرداری برگزار شد. معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان در این برنامه، گفت: منابع و سرمایه انسانی از مهم‌ترین بخش‌ها و اجزای یک سازمان به شمار می‌روند؛ اما اینکه مدیران چقدر به این امر باور داشته و در مقام عمل به این مهم پایبند باشند، حائز اهمیت است. سعید ابراهیمی، با اشاره به اینکه لزوم سرمایه‌گذاری روی سرمایه‌های اصلی هر سازمان یعنی نیروی انسانی بر کسی پوشیده نیست، اظهار کرد: قطعا دانش نیروی انسانی باید در طول حیات کاری ارتقا پیدا کند.

تاریخ انتشار: 08:16 - یکشنبه 1400/11/3
مدت زمان مطالعه: 5 دقیقه
no image

به گفته او، مهم‌ترین نقش بخش آموزش در سازمان‌ها ارتقای سطح آگاهی و دانش نیروهای سازمانی و تنظیم‌کردن آن‌هاست. معاون برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان خاطرنشان کرد: ما اکنون با سازمان‌هایی روبه‌رو هستیم که با مسائل مختلف و پیچیده سروکار دارند و از سوی دیگر فناوری‌های نوین نیز در دسترس ماست؛ اما الزاما وجود این ابزارها نمی‌تواند به رفع مسائل کمک کند. ابراهیمی خاطرنشان کرد: در چند دهه اخیر مفاهیم مختلفی همچون شهر پایدار، شهر بدون کربن، شهر سبز، شهرنوآور و شهر هم‌گرا مطرح شده است و به نظر می‌آید برخی از این مفاهیم کلی و برخی ساختارمند هستند. او تصریح کرد: ویژگی مشترک همه این مفاهیم این است که در یک ارتباط سیستمی به دنبال ارائه یک مدل شهری هستند تا به بازیگران خود در مدیریت شهری نقش و سهم دهند؛ در این راستا شهردار اصفهان مدل شهر هم‌گرا را برای شهر اصفهان به عنوان یک مدل پایه انتخاب کرده است؛ اما این امر مستلزم تحقق هم‌گرایی در داخل مجموعه شهرداری است. معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان ادامه داد: در این راستا دوره‌های آموزشی ویژه‌ای برای مدیران تبیین و طراحی شده است که با حفظ دستورالعمل‌های بهداشتی برگزار خواهد شد. او گفت: در دوره توانمندسازی‌ها پنج مؤلفه احساس شایستگی، مؤثر‌بودن، معنادار‌بودن، خودسامانی و اعتماد در نظر گرفته شده است.

 تغییرات اقلیمی،اولین چالشی که جهان را تحت‌الشعاع قرار داده است

استادیار دانشگاه تهران نیز در این برنامه با اشاره به شاخص‌های شهر هم‌گرا گفت: در عصر جدید با چالش‌ها و ضرورت‌های توسعه پایدار شهری مواجه هستیم؛ تغییرات اقلیمی اولین چالشی است که جهان را تحت‌الشعاع قرار داده است. برخی کشورها اقدامات متعددی در این زمینه انجام داده‌اند؛ اما برای تغییرات اقلیمی در ایران نیازمند اقدامات محلی، ملی، فراملی و چه بسا منطقه‌ای هستیم. به‌عنوان مثال معضل زایند‌ه‌رود تنها به دست استاندار و شهردار اصفهان حل نمی‌شود و متأثر از تغییرات اقلیمی جهان و کشور است که لازمه رفع این معضل، تصمیمات با نگاه ملی و فراملی است. میثم بصیرت با بیان اینکه از دیگر مباحث و مهم‌ترین چالش‌ها، تاب‌آوری در این شرایط است، تصریح کرد: شکوفایی و رقابت‌پذیری شهری، پایداری فضایی، یکپارچگی و همه‌شمولی اجتماعی، جابه‌جایی و تحریک‌پذیری شهری از دیگر چالش‌های مهم در عرصه توسعه شهری است. او با اشاره به تغییرات اقلیمی توضیح داد: رشد سریع شهرنشینی بدون برنامه و تمرکز فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی در شهرها، روند روزافزون ناپایداری محیط‌های شهری، توسعه شهری، انتشار گازهای گلخانه‌ای و افزایش جمعیت شهری و به دنبال آن افزایش تقاضا برای مسکن از جمله عواملی است که باعث ایجاد تغییرات اقلیمی می‌شود. استادیار دانشگاه تهران در ادامه، تاب‌آوری در بعد محیط‌زیست را تشریح کرد و گفت: تاب‌آوری برای اولین بار در سال ۱۹۷۳ توسط هولینگ مطرح شد؛ مطابق تعاریف بیان‌شده توسط او، تاب‌آوری معیاری از توانایی سیستم برای جذب تغییرات است؛ در حالی که هنوز مقاومت قبلی وجود دارد. بصیرت در تعریفی دقیق‌تر تاب‌آوری را توانایی سیستم‌های تحت استرس در بازگشت به حالت اصلی و توانایی باز سامان‌دهی بیان کرد و افزود: جهانی‌شدن دیگر چالشی است که با آن روبه‌رو هستیم؛ جهانی‌شدن پدیده‌ای است که ما را دربرگرفته، به نحوی که اکنون در اصفهان، تأثیر فرهنگ جهانی‌شدن را در سبک زندگی، سبک پوشش و رفتار شهروندان شاهد هستیم. او خاطرنشان کرد: طرح مفهوم شهر جهانی و شناسایی منافع مرتبط با این شهرها نیز سبب شده است تا بسیاری از دولت‌های ملی و نیز حکومت‌های شهری در راستای تقویت موقعیت شهرهای خود به عنوان شهرهای جهانی تلاش کنند. عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران با تأکید براینکه شهر هم‌گرا یک رویکرد نظری نیست، بلکه یک بسته از ابعاد و مدیریت مختلف شهری برای تحقق توسعه پایدار شهری است، خاطرنشان کرد: در سال ۱۴۰۱ اغلب شهرداران اذعان دارند که بودجه کمک‌های دولت به شهرداری‌ها کاهش پیدا کرده است و این موضوع، درآمد پایدار را مطرح می‌کند. بصیرت گفت: در سال ۲۰۱۰ مفهوم شهر پایدار با طرح شهر هم‌گرا به عنوان مفهوم جامع و پلتفرم ارتباطی برای مؤسسات سوئد و بازیگران درگیر در توسعه پایدار شهری ادغام شد.
به بیان او، شهر هم‌گرا به منظور دستیابی به محیط‌های شهری با کیفیت بهتر از طریق استفاده از منابع کارآمد و هم‌افزایی بین سیستم‌های مختلف شهری، رویکردی یکپارچه، کل‌گرا و چندرشته‌ای را برای توسعه شهری پایدار مطرح کرده و پیش می‌برد. عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه رویکرد شهر هم‌گرا با استفاده از اصطلاح میان‌رشته‌ای بر ضرورت جذب بازیگران مختلف در روند توسعه شهری تأ‌کید مؤکد دارد، تصریح کرد: رویکرد شهر هم‌گرا با استفاده از اولین نسخه کتابچه راهنمای side در کشورهای مختلف استفاده شده است.

 رویکرد شهر هم‌گرا، فرصتی برای توسعه پایدار شهری است

بصیرت خاطرنشان کرد: رویکرد شهر هم‌گرا فرصت‌هایی برای ارتباط احتمالی گوناگون برای توسعه پایدار شهری از منظر برنامه‌ریزی شهری و توسعه ارائه می‌دهد و به راه‌حل‌های زیست‌محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی به صورت توأمان توجه می‌کند. او هدف نهایی رویکرد شهر هم‌گرا را ترویج و تشویق توسعه پایدار شهری و در درجه اول در کشورهای کم‌درآمد و متوسط دانست و گفت: این رویکرد با بهبود شرایط زندگی از منظرهای زیست‌محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی می‌تواند به کاهش فقر کمک کند. چارچوب مفهومی این رویکرد پویاست و باید با توجه به شرایط و نیازهای محلی به شیوه‌های انعطاف‌پذیر استفاده شود. استاد دانشگاه تهران با اشاره به شاخصه‌های شهر هم‌گرا گفت: همه‌شمولی به معنای اینکه هیچ‌کس نادیده گرفته نشود، در عرصه شهر هم‌گرا نخستین شاخصه است؛ یعنی شهردار در تنظیم برنامه‌های خود باید به فکر همه اقشار اعم از زنان بی‌سرپرست، کودکان کار، خانواده‌های کم‌درآمد و… باشد. به گفته او، یکپارچگی، برنامه‌ریزی و شهرسازی برای همگان نه فقط برای سرمایه‌داران یک شبکه همکاری فعال با مردم ایجاد می‌کند، بلکه برنامه‌ریزی و تقویت مشارکت‌های محلی از شاخصه‌های دیگر شهر هم‌گرا محسوب می‌شود. عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه مردم باید در اداره امور شهر  ورود کنند، اظهار کرد: ایجاد فضاهای شهری با کمک عموم مردم شهر، سامان‌دهی سواحل رودخانه‌ها، رشد همه‌جانبه و ایجاد ارتباطات چند‌سویه از دیگر شاخصه‌های شهر هم‌گراست. بصیرت تأکید کرد: شهردارانی در این عرصه جدید می‌خواهیم که رهبران شهر باشند، نه فقط شهردار. متأسفانه در برخی اوقات اعضای شورا رهبران شهری هستند. عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران تصریح کرد: حل اختلافات و دوری از برهم‌خوردن نظم شهری، رفع مشکلات شهری، کسب اعتماد شهروندان، گفت‌وگو با مدیران کلان کشوری برای توسعه شهری از شاخصه‌های یک شهردار در کسوت رهبر شهری است.
بصیرت با بیان اینکه برقراری میزهای تخصصی، انتخاب شهردار شب، هماهنگی و همکاری و همراهی بین مدیران شهری منجر به شهر هم‌گرا می‌شود، خاطر‌نشان کرد: شهر باید پروفایل روزانه داشته باشد و اطلاعات اقتصادی و فرهنگی همچون تعداد کارمندان شهرداری، جمعیت شهری و دیگر اطلاعات آزادانه و شفاف اعلام و به اشتراک عموم گذاشته شود. رویکرد شهر هم‌گرا در درجه اول به ذی‌نفعانی می‌پردازد که در توسعه پایدار شهری در سطح مقامات محلی فعالیت دارند.
او در تشریح 10 توصیه برای مدیریت شهری هم‌گرا در اصفهان گفت: از جمله توصیه‌ها عبارت است از تبیین منظومه فکری مدیریت شهری به عنوان نخستین گام از مدیریت شهری هم‌گرا مبتنی بر شهر ایرانی‌اسلامی، حمایت از توسعه و بهسازی زیرساخت اجتماع‌محور باتوجه به اینکه در گذشته جایگاه شهر اصفهان در عرصه بازار و مساجد که از مصادیق زیرساخت اجتماع‌محور بسیار قوی بوده باید بازیابی شود. عضو هیئت علمی دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران ادامه داد: حمایت از کارآفرینی شهری و کارآفرینی اجتماع‌محور، بسترسازی برای مشارکت عملی شهروندان در فرایند توسعه شهری، جانشین‌پروری، شایسته‌گزینی، جذب و نگهداشت نخبگان، تقویت جایگاه و حضور فعال اصفهان، بومی‌سازی مفاهیم و دستور کارهای بین‌المللی، نوآوری اقتصادی مکان‌محور، یکپارچه‌سازی، نوآوری شهری و اقتصاد محلی در طرح‌ریزی و استقرار نظام حکمروایی و مدیریت یکپارچه از مهم‌ترین توصیه‌ها برای حرکت به سوی تحقق نقشه مدیریت شهر هم‌گرا در اصفهان است.

  • اصفهان زیبا
    پایگاه خبری اصفهان زیبا

برچسب‌های خبر