قیمت افسارگسیخته برنج گویی قصد رامشدن در دو ماه پایانی سال جاری را هم ندارد تا بازار برنج در سال جاری یک خزان و زمستان تمامعیار را تجربه کند. گزارشهای ماهانه مرکز آمار تا پایان تیر از رشد ماهانه بین ۱,۵ تا ۲,۱ درصد قیمت برنج حکایت میکند؛ ولی روند صعودی بهای این کالا از اواسط تابستان شتاب گرفت و به ۱۱,۲درصد رشد رسید. گزارشهای مرکز آمار ایران نشان میدهد درمجموع برنج ایرانی درجهیک، از تیر تا آبان سال جاری باوجود فصل برداشت برنج و ممنوعیت واردات ۲۹,۴درصد افزایش قیمت داشته است.
برنج ایرانی ناقابل یکمیلیون تومان!
قیمت برنج همیشه در آستانه سال جدید به دلایل مختلف دچار نوسانهایی میشود که در سال جاری حذف ارز دولتی و کاهش کاشت و برداشت مزید بر علت شده تا به نابسامانیهای بازار برنج دامن بزند. گرچه اصلاح نظام یارانهها از سال آینده، بر برنج داخلی تأثیری ندارد؛ ولی قیمت برنج ایرانی با سوءاستفاده دلالها در طول هفتههای گذشته دستخوش تغییر و تحولاتی شده است. قیمت هر کیلوگرم برنج ایرانی در اوایل پاییز با نزدیکشدن به مرز ۵۰ هزار تومان به اوج خود رسید. ولی این پایان ماجرای برنج ایرانی نبود و در هفتههای اخیر قیمت هر کیلو برنج ایرانی در فروشگاههای اینترنتی به 80 هزار تومان رسیده و این روند افزایشی تاجایی ادامه یافت که اکنون برنج دودی هاشمی خمام تیتی 10 کیلوگرمی در فـروشـگـاههــای آنلاین با قـیـمـت یکمـیـلـیـون تـومـان به فـروش میرسد!
طبق مشاهده قیمت برنج ایرانی در فروشگاههای آنلاین، هر کیلوگرم برنج هاشمی درجهیک زرین دانه زنگبار حدود 42 هزار تومان، برنج طارم امراللهی کشت اول 62 هزار و 500 تومان، برنج طارم قهوهای ممتاز 69 هزار تومان، برنج هاشمی ممتاز 72 هزار تومان، برنج کشت دوم کاویش 88 هزار تومان و برنج هاشمی ساده خمام تیتی 95 هزار تومان قیمت دارد. به گزارش ایلنا، حسن تقیزاده، رئیس اتحادیه برنجفروشان بابل، با اشاره به افزایش قیمت ۱۰ تا ۲۰ درصدی برنج در هفته گذشته، اظهار کرد: «قیمت برنج طارم هفته پیش ۵۵ هزار تومان بود، این در حالی است که اکنون قیمت این برنج به کیلویی ۶۰ هزار تومان رسید.»
با این اوصاف، برنج ایرانی در سبد خرید شمار زیادی از خانوادهها جایی ندارد و تنها قشر خاصی مشتری آن هستند؛ تاجایی که به گزارش همشهری و طبق گفته دبیر اتحادیه بنکداران، برنجهای مرغوب و لوکسی مثل طارم، هاشمی و دمسیاه، در سبد 60درصد خانوارها جایی ندارد و حداکثر ۴۰درصد مصرفکنندگان برنج، متقاضی خرید این نوع برنجها هستند.
توپ در زمین دلالهاست
قیمت برنج ایرانی بهیکباره پر کشید و رئیس اتحادیه برنجفروشان بابل در خصوص علت گرانی این کالا در روزهای گذشته توضیح داد: «در حال حاضر تولیدکنندگان و کشاورزان تولیدات خود را فروختهاند و ۸۰درصد برنج تولـیـدشــده در دســت دلالها و فروشگـاههـــای بزرگ زنجیرهای است. آنها هستند که مانع عرضه بهموقع برنج در کشور میشوند.»
همچنین به گزارش ایلنا، تقی جعفریان، رئیس اتحادیه شالیکوبیداران مازندران، دلالها را عامل نابسامانی بازار میداند و میگوید: «در سال جاری برنج ۴۰درصد کاهش تولید را تجربه کرده است. در حال حاضر بخش قابلتوجهی از برنج تولیدشده از سوی دلالها دپو شده است و آنها با هر نرخی که بخواهند این محصول را عرضه میکنند.»
با این حساب سودی از رشد قیمت برنج ایرانی به جیب تولیدکننده اصلی نمیرود و فقط دلالها از آب گلآلود ماهی میگیرند. به گزارش همشهری، قاسمعلی حسنی، دبیر اتحادیه بنکداران با تأکید بر این موضوع گفت: «قیمتهای اعلامشده برای برنج در روزهای اخیر، با قیمت واقعی فاصله دارد. قیمت برنجهای پرفروش در خردهفروشیها با احتساب ۱۲درصد سود، درنهایت باید ۶۰ هزار تومان باشد.» البته بازار برنج ایرانی علاوه بر دلالبازی در احاطه خشکسالی نیز قرار دارد و مرکز آمار کاهش تولید برنج را ۳۰درصد، وزارت کشاورزی ۲۰درصد و اتحادیه ۴۰درصد اعلام کرده است. باوجوداین، چشم امید ملت به دولت است تا فکری به حال بازار برنج در آستانه سال نو کند. هرچند دولت تاکنون اقدامات زیادی برای ساماندادن بازار برنج در پیش گرفته است، برای نمونه در آذر وزارت جهاد کشاورزی برنج وارداتی را با قیمت تنظیم بازار در سبد خرید آنلاین قرار داد تا دسترسی اقشار هدف به این کالا تسهیل باید. بااینحال قیمت برنج ایرانی همچنان در بازار روند روبهرشد دارد.